Vaccinatie tegen HPV

Vaccinatie tegen HPV is opgenomen in het basisvaccinatieschema:

Volledige vaccinatie tegen HPV

In België zijn twee vaccins tegen baarmoederhalskanker op de markt:

• In oktober 2007 is er een tweewaardig of bivalent vaccin (Cervarix® van de firma GlaxoSmithKline) op de markt gekomen, gericht tegen types 16 en 18).
• In  april 2017 is het negenwaardig of nonavaccin (Gardasil 9® van de firma Merck) op de markt gekomen ter vervanging van het vroegere quadrivalente Gardasil®.

Beide vaccins bevatten de componenten tegen HPV types 16 en 18. Die types zijn de meest frequente oorzaak van baarmoederhalsletsels die tot baarmoederhalskanker kunnen leiden. Deze types zijn betrokken bij ongeveer 74% van de baarmoederhalskankers in Europa. Daarnaast zijn deze types ook betrokken bij andere kankers zoals ano-genitale kankers en hoofd-en nekkankers.

Gardasil 9® bevat naast componenten tegen type 16 en 18 ook componenten tegen 5 bijkomende oncogene types 31, 33, 45, 52 en 58. Deze types kunnen ook baarmoederhalsletsels veroorzaken die tot baarmoederhalskanker kunnen leiden, maar komen minder vaak voor. Deze 7 oncogene types zijn betrokken bij ongeveer 90 % van de gevallen van baarmoederhalskanker in Europa. Daarnaast beschermt dit vaccin ook tegen andere kankers zoals ano-genitale kankers en hoofd-en nekkankers.

Behalve componenten tegen oncogene HPV-types is het vaccin Gardasil 9® ook gericht tegen de types 6 en 11 die ongeveer 90% van de genitale wratten (condylomata accuminata) veroorzaken.

Volledige vaccinatie gebeurt voor beide vaccins volgens volgend schema: 0 en 6 maand voor meisjes en jongens vanaf 9 jaar en jonger dan 15 jaar.

Er zijn geen gegevens gekend over "gemengde schema's" waarin beide vaccins tegen HPV minstens eenmaal gebruikt worden.

Meisjes en jongens die immuungecompromiteerd zijn moeten wel nog drie vaccins krijgen in een 0, 1, 6 of 0, 2, 6 maand schema al naargelang het gebruikte vaccin. Hetzelfde geldt voor jongeren vanaf 15 jaar.

Gratis vaccin of terugbetaling?

Gratis vaccin

• Gardasil 9® is in het schooljaar 2019-2020 gratis als een arts het via Vaccinnet bestelt en voor meisjes en jongens in het eerste jaar secundair onderwijs of in sommige richtingen van het Buitengewoon Onderwijs van de overeenkomstige leeftijd, geboren in 2007. Het vaccin is niet verplicht, maar wordt wel aangeraden.
  • Als een CLB de vaccinatie toedient, moet men geen raadpleging betalen.
  • Als een arts de vaccinatie toedient, dan betaalt de patiënt de consultatie bij de arts. Als een vaccin voorgeschreven wordt en aangekocht wordt in de apotheek, dan kan  de Vlaamse overheid de kosten voor de aankoop van dit vaccin niet terugbetalen.
  • Er wordt geen inhaalvaccinatie aangeboden. Dus wanneer vaccinatie uitgesteld wordt en de jongere zit niet meer in het 1ste jaar secundair onderwijs of gelijkgestelde richting, dan komt ze niet meer in aanmerking voor de gratis vaccins.
• Er wordt geen inhaalvaccinatie voorzien.

Terugbetalingsregeling van de federale overheid

Voor meisjes die niet in aanmerking komen voor de gratis vaccinatie of die opteren voor een ander vaccin dan het gratis aangeboden vaccin is er een gedeeltelijke terugbetaling voorzien via de mutualiteit (RIZIV). De vaccins moeten in dat geval zelf aangekocht worden in de apotheek, op voorschrift van een arts. Vaccinatie gebeurt in dat geval door een arts, en niet door het CLB. Voor jongens is er geen gedeeltelijke terugbetaling voorzien via het (RIZIV). Sommige mutualiteiten voorzien wel een gedeeltelijke terugbetaling via de aanvullende verzekering.

De terugbetaling geldt voor alle meisjes van 12 tot en met 18 jaar. Meisjes die ouder zijn en al een eerste vaccin kregen vóór hun 19de verjaardag, komen ook in aanmerking voor terugbetaling. Zowel Cervarix® als Gardasil 9® worden terugbetaald.

De voorschrijvende arts moet de nodige bijkomende informatie op het voorschrift vermelden. Voor terugbetaling via het RIZIV moet de arts voor de tweede en derde dosis de vorige vaccinatiedatums vermelden. Een gewone verzekerde betaalt dan nog 12,10 euro remgeld per vaccin; voor wie een verhoogde tegemoetkoming krijgt, bedraagt het remgeld 8,00 euro per vaccin.

De terugbetalingsregel is een beslissing van de federale overheid. Voor vragen over de terugbetaling neemt u best contact op met de bevoegde dienst via 02 739 71 11 of via e-mail gvss.secr-algdirgen@riziv.fgov.be.

• pdf bestandTerugbetalingsregels van de federale overheid voor HPV (153 kB)

Voor jongens gelden deze terugbetalingsregels niet. Voor hen betaalt de mutualiteit soms een deeltje terug in het kader van de aanvulde verzekering.

Download de bijsluiters

• Gardasil 9: pdf bestandGardasil 9 wetenschappelijke bijsluiter.pdf (392 kB)

Veiligheid van HPV-vaccinatie

De laatste tijd circuleren er allerhande verhalen over mogelijke nevenwerkingen van het HPV-vaccin. Vanuit de overheid en de Vlaamse Vaccinatiekoepel vinden we het daarom belangrijk om de feiten op een rijtje te zetten.

Vanuit deze visie werd een infobrief opgesteld.

pdf bestandBrief HPV vaccinatie veiligheid 20171003 (810 kB)

Meer info

• Advies Hoge Gezondheidsraad over vaccinatie tegen HPV